Cvetojević: Priču o Vidovdanu kao sudbonosnom datumu za Srbe i našu otadžbinu Srbiju
Izvor:
Politički.rs, Ilustracija, Foto: Printscreen, Wikipedia
Danas je Vidovdan, bez sumnje, najvažniji datum u kolektivnoj svesti srpskog naroda i jedan od temelja kolektivnog identiteta svih Srba. E sada, to što su se baš na ovaj datum nekada davno ali i u današnja vremena dogodili slučajno ili namerno mnogi vrlo bitni događaji, to je samo još dodatno pojačalo mit o Vidovdanu.
Stoga, danas je možda momenat kada i sebe a i druge treba da podsetimo na suštinu i značaj Vidovdana ali i događaja koji su se odigrali baš na taj dan i imali više nego značajno mesto za istoriju srpskog naroda i države.
Vidovdan je inače nepokretni crkveni praznik koji uvek pada 28.juna. Vidovdan je relativno često bio povod za ostvarivanje političkih interesa, učvršćivanje vlasti, ali i za već pripremano “DOKAZIVANjE MOĆI” među svetskim silama.
Pa da vidimo u kratkom pregledu, šta se to sve nama srbima i našoj otadžbini Srbiji događalo na Vidovdan?
KOSOVSKI BOJ ILI KOSOVSKA BITKA čini bazu ili najjači temelj, koji se dogodio (po starom kalendaru 15.) a po novom 28.juna 1389.godine na prostoru između reka Laba i Sitnice ili jednostavnije reći na KOSOVO POLjU u Metohiji, nedaleko od Prištine.
Freska Kosovkog boja, Crkva Lazarica na Zvezdari, Beograd, Foto: Wikipedia/ Andrija1234567
O boju na Kosovu, siguran sam, da svi znamo sve i tu se ne bih bavio nabrajanjem već poznatih podataka. Ali ono što želim da naglasim, to je sledeće:
– da Kosovski boj označava ogromno slabljenje srednje vekovne tada moćne srpske države i bolan gubitak teritorije. I ne samo gubitak teritorije već i osnovni razlog za budućih skoro 5 vekova ropstva pod Osmanlijama. To je praktično i centralni smisao mita o Kosovu i Vidovdanu.
Pre Kosovskog boja u crkvenim kalendarima 15/28.jun praznovao se kao Sveti Vid. Zbog toga je u narodu i ostao odomaćen naziv Vidovdan i vrlo je poštovan među Slovenima.
Ubrzo, nakon Kosovskog boja, poginulog kneza Lazara Hrebeljanovića, SPC (Srpska pravoslavna crkva) proglasila je za sveca, a Vidovdan je posvećen svetoj uspomeni na njega i simbolično sve Kosovske junake, ali i sve mučenike srpske, od Kosova pa do danas, koji su dali svoje živote za svoju veru pravoslavnu.
Možda nije suvišno napomenuti da se danas na Vidovdan u svim srpskim pravoslavnim hramovima služi parastos ili pomen palim na bojnom polju.
I na kraju, siguran sam da Vidovdan kao bolan događaj iz naše istorije dele, ako ne svi onda ogromna većina u srpskom narodu. Takođe, kao takav ili bolje reći kao kolektivna trauma prenosio se iz generacije u generaciju kako bi se sačuvala zajednička opomena na taj događaj i da nikada ne bude zaboravljen. Ali, siguran sam i da je kosovski mit u srpskom narodu godinama služio i kao podsticaj za oslobađanje i nakon toga čuvanje teško stečene slobode, a Vidovdan je tokom proteklih 6.i više vekova zadržao MESTO NAJSVETIJEG DATUMA IZ SRPSKE ISTORIJE.
A da prođemo datumski i kroz ISTORIJSKI ZNAČAJ VIDOVDANA
Slučajno, sudbinski ili namerno može se zapaziti da su se većina najznačajnijih istorijskih datuma iz naše istorije desili baš 28.juna ili na Vidovdan, pa evo kratkog pregleda tih datuma i događaja:
28.jun 1878.
Na BERLINSKOM KONGRESU započela rasprava o Kneževini Srbiji koja će nam konačno posle 1459.godine i gubitka države ponovo povratiti državnost, samostalnost i suverenitet.
Berlinski kongres, naslikao Anton fon Verner Napred u sredini Oto fon Bizmark, Foto: Wikipedia
28.jun 1881.
U Beču potpisana TAJNA KONVENCIJA između Srbije i Austrougarske, kojom postajemo skoro u svakom pogledu zavisni od Austrije, a za uzvrat od nje dobijamo međunarodno priznanje i status KRALjEVINE, koju su odmah priznale i ostale zapadne države.
28.jun 1913.
Počeo DRUGI BALKANSKI RAT, koji je Srbiju ponovo učinio važnom regionalnom silom i bitnim saveznikom Rusije na Balkanu. Međutim za Austrougarsku je ovo već bio prvi znak za pripremu budućeg rata protiv Srbije.
28.jun 1914.
Svima dobro poznati SARAJEVSKI ATENTAT na Austrougarskog prestolonaslednika nadvojvodu Franca Ferdinanda, koji će samo mesec dana kasnije poslužiti Austrougarskoj kao povod za objavu rata Srbiji (za koji se ona inače zajedno sa Nemačkom već godinama pripremala) i promenu toka svetske istorije. Početak VELIKOG ili PRVOG SVETSKOG RATA.
Gavrilo Princip prilikom hapšenja, Wikipedia
28.jun 1919.
POTPISAN VERSAJSKI SPORSZUM. U čuvenom istorijskom Versajskom dvorcu (sala ogledala) u Versaju pored Pariza, potpisan je VERSAJSKI SPORAZUM kojim je Prvi svetski ili “Veliki” rat i zvanično okončan. To je praktično bio MIROVNI UGOVOR zaključen između sila ANTANTE (saveznika pobednika) i NEMAČKE (centralnih sila ili poraženih agresora).
28.jun 1921.
Kralj ujedinitelj Aleksandar (prvi) Karađorđević doneo je VIDOVDANSKI USTAV KRALjEVINE SRBA, HRVATA I SLOVENACA.
Tog istog dana vraćajući se iz parlamenta i krećući se prema Sabornom hramu, na kralja Aleksandra, komunista Spasoje Stejić iz Ade pokušao neuspešni atentat (sa ručnom bombom).
Foto: Politički.rs
28.jun 1948.
Na sastanku u Bukureštu, KPJ (Komunistička partija Jugoslavije) zvanično raskinula odnose sa zemljama komunističkog Istočnog bloka. Doneta rezolucija protiv jugoslovenskih komunista poznatija kao REZOLUCIJA INFORMBIROA
28.jun 1989.
U okviru proslave obeležavanja 600.GODIŠNjICE BOJA NA KOSOVU, tadašnji predsednik Srbije Slobodan Milošević pred oko 800.000 prisutnih na Gazimestanu, održao je istorijski govor koji je opet predodredio sudbinu Srbije.
28.jun 2001.
Samo 12.godina nakon onog istorijskog govora, tada vlada SRJ (Savezne Republike Jugoslavije) NEUSTAVNO i više nego šokantno (kao prva i jedina vlada u svetu, do današnjih dana) izručuje svog bivšeg predsednika države Slobodana Miloševića međunarodnom tribunalu u Hagu.
Priču o VIDOVDANU kao SUDBONOSNOM DATUMU ZA SRBE I NAŠU OTADžBINU SRBIJU da završimo sa:
28.jun 2006.
CRNA GORA i zvanično nakon održanog majskog referenduma, otcepljuje se od Srbije i postaje nezavisna i samostalna država – članica OUN (Organizacije ujedinjenih nacija).
To je konačno značilo i de fakto i de jure prestanak postojanja bivše nam zajedničke države Jugoslavije (ne bih rekao i otadžbine, jer to nije bila naša srpska otadžbina).
28.jun 2013.
ZVANIČNO ZAPOČET PUT U EVROPSKU UNIJU.
Evropski Savet u Briselu doneo je ODLUKU da se sa Republikom Srbijom pokrenu pregovori o pristupanju Srbije Evropskoj uniji.
Eto čestiti potomci i dragi prijatelji – NEKA NAM JE SRETAN I BOGOM BLAGOSLOVEN NAŠ SRPSKI VIDOVDAN.
S poštovanjem, bratskom i hadžijskom ljubavlju, hadži Sreten Cvetojević “Cvele”
